پروتز بالای زانو به بازیابی حرکت و ظاهر اندامی که از دست رفته است، کمک می‌کند. به طوری که برای کسانی که دارای عضو از دست رفته هستند، با استفاده از آن امکان راه رفتن ایمن، پرداختن به امور روزانه بدون نیاز به کمک دیگران، مشغول شدن در شغل مشخص و … وجود دارد. بهترین پروتز بالای زانو برای هر فردی، پروتزی است که مطابق با سن، وزن، سطح فعالیت، میزان آسیب، نوع شغل و … طراحی شود. اینگونه به دلیل اینکه پروتز بالای زانو بر اساس نیازهای فردی هر یک از افراد ساخته می‌شود، دارای بیشترین کارایی خواهد بود. لازم به ذکر است که برای رسیدن به سازگاری با پروتز پا، نیاز به تمرین و تکرار است. برای آشنایی با جزئیات بیشتر پیرامون پروتز بالا، در ادامه این مقاله از وبسایت کلینیک ارتوپدی فنی توان گستر همراه ما باشید.
پروتز پا بالای زانو چیست؟
عوامل بسیاری از جمله تصادف، ابتلا به بیماری و … منجر به قطع عضو در بسیاری از افراد می‌شود. در بسیاری از موارد پای افراد از بالای زانو قطع می‌گردد که این عمل تحت عنوان ” آمپوتاسیون ” شناخته می‌شود. آمپوتاسیون با هدف برداشتن اندام‌های پایین و یا بالای مفصل زانو در زمانی که اندام به دلایل متعددی از جمله ابتلا به بیماری، تروما و … آسیب دیده است، صورت می‌گیرد. لازم به ذکر است که در اغلب موارد، آمپوتاسیون بالای زانو در بیماران مبتلا به دیابت و دسته‌ای از بیماران که مبتلا به بیماری شدید گردش خون در اندام تحتانی هستند، صورت می‌گیرد. البته ابتلا به سرطان، تومور، عفونت و … نیز ممکن است زمینه آمپوتاسیون را فراهم کند.
برای کسانی که پای خود را از قسمت بالای زانو از دست می‌دهند، پروتز پا بالا زانو کمک می‌کند تا بتوانند تا حدودی توانایی‌های قبل خود را به دست آورند.
پروتز پا بالای زانو متشکل از قسمت‌های مختلفی است که از قسمت‌های کف پا، مچ پا، مفصل زانو، سوکت و … طراحی و ساخته می‌شود. معمولا پروتز پا بالا زانو، برای هر فردی به صورت منحصر به فرد طراحی می‌گردد. این اندام مصنوعی در بالای زانو قرار داده می‌شود، به طوری که جایگزین اندام طبیعی فرد شود.
کسانی که عمل جراحی بالای زانو را انجام می‌دهند، باید ابتدا سه الی شش ماه صبر کنند تا التهاب‌ها و زخم‌های ناشی از قطع پا بهبود پیدا کند. در طی این مدت امکان استفاده از پروتز بالای زانو موقتی وجود دارد. پس از گذشت این بازه زمانی، می‌توان برای نصب پروتز بالای زانو ثابت اقدام نمود. فرآیند طراحی و نصب این پروتز تقریبا به دو هفته زمان نیاز دارد.
بخش‌های مختلف پروتز پا بالای زانو
پروتز بالای زانو متشکل از چندین قسمت اصلی شامل پنجه، ساق (متشکل از چوب یا پدیلن یا لوله فلزی)، رابط بین ساق و مفصل زانو، رابط زانو با سوکت و سوکت ران می‌باشد.
پس از اینکه پروتز بالای زانو برای افراد طراحی می‌شود، پزشکان مراقبت‌ها و آموزش‌های خاصی را نیز در اختیار افراد قرار می‌دهند تا افراد با مشکل قطع عضو، بتوانند به شکل بهتری، به فعالیت‌های روزانه خود بازگردند. معمولا برای حفظ تعادل و کنترل پروتز بالای زانو، فیزیوتراپی و ورزش توصیه می‌شود.
قیمت پروتز بالای زانو
در تعیین قیمت پروتز پا بالای زانو، فاکتورهای متعددی تاثیرگذار هستند. در ادامه به مهم‌ترین فاکتورهایی که در تعیین این پروتز مصنوعی پا تاثیرگذار است، اشاره کرده‌ایم:
- میزان انتظارات فرد از پروتز بالای زانو
- میزان و سطح قطع عضو
- میزان قطعات و رابط‌های به کار رفته در پروتز بالای زانو
- مفاصل به کار رفته در پروتز بالای زانو
- مدل سوکت
- نحوه موادریزی سوکت پروتز بالای زانو
- اجرت ساخت شامل قالب گیری، طراحی و ساخت سوکت و در نهایت سرهم کردن قطعات
- و …
هرچقدر کیفیت اجزا و مواد سازنده پروتز بالای زانو بالاتر باشد، در نهایت قیمت نهایی این عضو مصنوعی نیز بیشتر خواهد شد. قطعات ساخت کشورهای آلمان، آمریکا، انگلستان و ژاپن دارای قیمت‌های بالاتری هستند. برخی قطعات ساخت کشورهای تایوان، اندونزی، مالزی، ترکیه، اسپانیا و ایتالیا نیز در عین برخورداری از کیفیت بالا، قیمت مناسب‌تری را دارند. البته بیمه‌های پایه و تکمیلی، بخشی از هزینه‌ها را پوشش می‌دهند اما بیشترین هزینه و قیمت پروتز پا بر عهده خود افراد است.
بسیار مهم است برای اینکه یک پروتز بالای زانو مناسب را خریداری کنید، از افرادی که در این زمینه تجربه و تخصص دارد، راهنمایی دریافت کنید. البته در نظر داشته باشید برای تهیه یک پای مصنوعی، صرفا قیمت بالا تعیین کننده کیفیت بالا نیست. پروتز پایی که بر اساس سن، جنسیت، سطح قطع عضو، میزان فعالیت روزانه، شغل، انتظارات فرد و … طراحی و تولید شده باشد، بهترین پروتز بالای زانو خواهد بود. مشورت با یک متخصص شما را می‌تواند به انتظاراتتان برساند.
مراحل ساخت پروتز بالای زانو
برای ساخت پروتز بالای زانو، متخصصان ساخت اعضای مصنوعی ابتدا قطعات پروتز را مطابق با سن، سطح فعالیت و همینطور نیازهای فرد طراحی می‌کنند.
در ادامه پیرامون مهم‌ترین مراحل ساخت پروتز بالای زانو، توضیحاتی را آورده‌ایم:
ارزیابی عضو باقیمانده
در اولین قدم، ابتدا متخصص عضو باقی مانده را ارزیابی و معاینه می‌کند. در برخی از افراد قطع عضو، با توجه به وضعیت بافت باقی مانده، امکان استفاده از پروتز مصنوعی وجود ندارد. به طوری که اگر در اندام باقی مانده، عفونت و یا زخم وجود داشته باشد، تا زمان بهبودی کامل نمی‌توان برای طراحی و ساخت پروتز بالای زانو اقدام نمود.
همینطور در برخی دیگر از افراد نیز، تشخیص متخصص ساخت اعضای مصنوعی، این است که ابتدا از پروتز موقت و یا پایلون استفاده شود تا فرد به سازگاری بهتری با پروتز برسد. بعد از بهبود اندام باقی مانده و سپس ایجاد آمادگی در فرد، برای ساخت پروتز نهایی، اقدامات لازم صورت می‌گیرد. معمولا در اغلب افراد قطع عضو از پروتز موقتی استفاده می‌شود که در بهبود درد در اندام باقی مانده، کم شدن درد خیالی یا فانتوم و همینطور کاهش طول مدت زمان بازتوانی تاثیرگذار است.
بنابراین در اولین قدم، متخصص مواردی از جمله سن، وزن، شکل، اندازه عضو باقی مانده، میزان سطح فعالیت جای زخم و عفونت و همینطور بیماری‌های فرد را معاینه و بررسی می‌کند. سپس در مرحله بعدی حجم اندام باقی مانده را قالبگیری می‌کند تا مراحل ساخت پروتز صورت بگیرد.
قالبگیری
اگر اندام باقی مانده بهبود پیدا کرده باشد، آماده قالبگیری خواهد بود. متخصص به کمک یک باند گچی و روش CAD/CAM قالبگیری را انجام می‌دهد. این مرحله برای طراحی یک پروتز که فشار از روی نواحی مورد نظر در اندام باقی مانده بیمار برداشته شود، بسیار مهم است تا پس از استفاده از پروتز، عارضه‌ای برای بیمار ایجاد نشود.
ساخت سوکت
پس از آماده سازی قالب، بار دیگر از روی آن با باند گچی نیز قالب گرفته می‌شود که پس از آماده سازی توسط فرد قطع عضو مورد استفاده قرار می‌گیرد تا درصورتی که مشکلی در طراحی وجود داشت، اصلاح شود. در نهایت قالب نهایی برای موادریزی و ساخت سوکت ارسال می‌گردد.
سرهم کردن اجزاء و تنظیم پروتز
درنهایت متخصص پروتز تمامی قطعات را با یکدیگر سرهم می‌کند تا آماده پرو و امتحان کردن توسط کاربر باشد.
نگهداری از پروتز بالای زانو
در نظر داشته باشید که طراحی و ساخت پروتز بالا زانو، نیازمند مراقبت و نگهداری مناسب است تا اینگونه طول عمر پروتز پا افزایش پیدا کند.
برای این منظور، توصیه می‌کنیم به نکاتی که در ادامه آورده‌ایم، توجه داشته باشید:
- برای جلوگیری از بروز مشکلات پوستی، بهتر است هر شب پیش از خواب، از یک پارچه تمیز و مرطوب استفاده کنید. به طوری که سطح داخل سوکت را تمیز کنید و آن را در جای مناسبی قرار دهید.
- در صورتی که پروتز پا دارای آستر است، نیاز به تمیز کردن و شستشوی مرتب وجود خواهد داشت. همینطور برای افزایش طول عمر آستر و کمتر شدن مشکلات پوستی، بهتر است از برخورد آن با مواد شیمیایی روغنی و اجسام تیز نیز خودداری گردد.
- اغلب قطعات پروتز از جنس استیل، تیتانیوم و آلومینیوم ضد زنگ هستند؛ با این حال بهتر است از قرار دادن آن در معرض آب خودداری کنید.
- از تعمیر و یا تنظیم پروتز اجتناب نمایید و حتی اگر در تنظیم و یا ساختار آن نیز مشکلی ایجاد شد، برای رفع آن به مرکز ارتوپدی فنی مراجعه کنید.
- از استفاده از روغن، مالیدن گریس و یا هر مواد شیمیایی دیگری به قسمت‌های فلزی پروتز خودداری نمایید؛ چراکه به سوکت و دیگر اجزای پروتز آسیب می‌رساند.
- به هیچ عنوان پروتز را بر روی رادیاتور و یا لوازم گرمایشی قرار ندهید چراکه منجر به تغییر شکل در بخش‌های مختلف آن می‌گردد.
- کوتاه کردن آستر و یا قرار دادن پد اضافی در قسمت‌های مختلف از سوکت، مشکلاتی را در اندام باقی مانده ایجاد می‌کند.
- برای جلوگیری از آسیب دیدن پنجه پروتزی، بهتر است از کفش مناسب استفاده شود.
سخن آخر
پیشرفت علم پزشکی، زمینه‌ای را فراهم کرده است که حتی افرادی که قطع عضو شده‌اند، بتوانند خیلی راحت صاحب یک اندام جدید با کارایی مناسب گردند.
موضوع حائز اهمیتی که وجود دارد، مراجعه به مراکز تخصصی در این زمینه برای دریافت بهترین خدمات می‌باشد. توصیه می‌کنیم به افرادی که در این زمینه دانش و تجربه بالایی دارند، مراجعه کنید تا پروتز بالای زانو متناسب با وضعیت جسمی و فعالیت‌های روزانه‌ای که انجام می‌دهید، برای شما طراحی و ساخته شود.
کلینیک ارتوپدی فنی توان گستر از بهترین و کامل‌ترین مراکز ساخت پروتز بالای زانو در تهران است. برای دریافت مشاوره و اطلاع از جزئیات بیشتر در مورد ساخت این پروتز مصنوعی، از طریق راه‌های ارتباطی با کارشناسان در ارتباط باشید.
